راهنمای کامل درجه حرارت آون توستر: از صفر تا استادی در پخت غذا

آیا می‌دانستید که یک آون توستر ساده می‌تواند از پیتزا تا کیک شکلاتی و حتی ماهی قزل‌آلا را با درجه حرارت مناسب به طور کامل بپزد؟

در واقع، این وسیله کوچک آشپزخانه با تنظیم دقیق دما از ۹۰ درجه سانتی‌گراد تا بیش از ۲۰۰ درجه، می‌تواند جایگزین مناسبی برای فر بزرگ باشد. به عنوان مثال، برای پخت پیتزای خانگی کافیست دما را روی ۱۸۰ تا ۲۰۰ درجه تنظیم کنید، یا برای تهیه سینه مرغ آبدار، دمای ۱۹۰ درجه را انتخاب کنید.

اما چالش اصلی اینجاست: بسیاری از ما نمی‌دانیم چطور از این دماهای مختلف برای پخت غذاهای گوناگون استفاده کنیم. در این راهنما، قصد داریم تمام آنچه برای تسلط بر تنظیم دمای آون توستر نیاز دارید را به شما آموزش دهیم.

آشنایی با اصول اولیه آون توستر

یک آون توستر با وجود ظاهر ساده، دستگاهی هوشمند است که با اصول فیزیکی پخت و پز کار می‌کند. برای بهره‌مندی از تمام قابلیت‌های این دستگاه کاربردی، نیاز به آشنایی با اصول اولیه و عملکرد آن داریم.

انواع آون توستر و تفاوت‌های آنها

آون توسترها را می‌توان براساس نوع سیستم کنترل به چهار دسته اصلی تقسیم کرد:

1. آون توستر مکانیکی (آنالوگ): این مدل‌ها معمولاً دارای سه ولوم اصلی هستند – ولوم تنظیم عملکرد (انتخاب المنت‌ها)، ولوم تنظیم دما و ولوم تایمر. برخی مدل‌ها چهار ولوم دارند که ولوم انتخاب المنت و فن یا جوجه‌گردان جداگانه تعبیه شده است.
2. آون توستر دیجیتالی (لمسی): تنظیمات از طریق صفحه لمسی انجام می‌شود و می‌توانید تغییرات را روی صفحه نمایش مشاهده کنید. این مدل‌ها ظاهری مدرن‌تر دارند.
3. آون توستر ترکیبی (ولوم و نمایشگر): ترکیبی از سیستم ولومی و صفحه نمایش دیجیتال که تنظیمات با ولوم انجام می‌شود و نتیجه روی صفحه نمایش قابل مشاهده است.
4. آون توستر ترکیبی (ولوم و لمسی): برخی تنظیمات با ولوم و برخی با صفحه لمسی انجام می‌شود.

از نظر عملکرد نیز، آون توسترها به انواع مختلفی تقسیم می‌شوند:

• آون توستر ساده: مناسب برای گرم کردن و برشته کردن
• آون توستر فن‌دار (کانوکشن): دارای فن داخلی برای توزیع یکنواخت گرما
• آون توستر جوجه‌گردان‌دار: مجهز به سیخ گردان برای بریان کردن کامل مرغ و گوشت

معرفی دکمه‌ها و تنظیمات دما

صرف نظر از نوع آون توستر، اکثر این دستگاه‌ها چند عملکرد اصلی مشترک دارند:

1. تنظیم عملکرد (انتخاب المنت): به شما امکان می‌دهد المنت بالا، پایین یا هر دو را روشن کنید.
2. فن کانوکشن: برای گردش هوای گرم در محفظه و پخت یکنواخت غذا. با این قابلیت، زمان پخت کاهش می‌یابد و غذا ترد‌تر می‌شود.
3. تنظیم دما: اکثر آون توسترها محدوده دمایی بین 50 تا 300 درجه سانتی‌گراد دارند. برای تنظیم دقیق دمای مورد نیاز پخت غذاهای مختلف ضروری است.
4. تایمر: برای تعیین زمان پخت، پس از اتمام زمان تعیین‌شده، دستگاه به طور خودکار خاموش می‌شود.

بیشتر آون توسترها سه برنامه پخت اصلی دارند:

• Bake (پخت): در این حالت، بیشتر حرارت از المنت پایین تولید می‌شود و برای پخت کیک، نان و شیرینی مناسب است.
• Broil (کباب کردن): در این حالت فقط المنت بالایی فعال است و برای کباب کردن یا برشته کردن سطح غذا استفاده می‌شود.
• Toast (تست کردن): در این حالت هر دو المنت بالا و پایین فعال می‌شوند و برای تست کردن نان مناسب است.

تفاوت بین المنت‌های بالا و پایین

المنت‌ها در واقع سیم‌های فلزی نازکی هستند که با عبور جریان برق بسیار داغ می‌شوند و گرما تولید می‌کنند. تفاوت عملکرد المنت‌های بالا و پایین بسیار مهم است:

• المنت بالایی: معمولاً برای برشته و طلایی کردن سطح غذا استفاده می‌شود. برای تنظیمات گریل و سوخاری، تنها این المنت‌ها روشن می‌شوند.
• المنت پایینی: برای پخت یکنواخت و عمیق مواد غذایی استفاده می‌شود. در حالت پخت، بیشتر حرارت از این المنت‌ها تولید می‌شود.
• هر دو المنت همزمان: برای تست کردن نان و پخت سریع غذاهایی که نیاز به حرارت از هر دو طرف دارند استفاده می‌شود.

برای اینکه بتوانم از آون توستر به بهترین شکل استفاده کنم، نکته مهم این است که در هنگام راه‌اندازی اولیه، با انتخاب زمان 15 دقیقه و دمای 450 درجه فارنهایت (حدود 230 درجه سانتی‌گراد)، محفظه را ضدعفونی کنم تا همه آلودگی‌های درون محفظه از بین بروند.

در مقایسه با فر سنتی، آون توستر 30 تا 50 درصد سریع‌تر گرم می‌شود و غذا را زودتر آماده می‌کند. این ویژگی به همراه مصرف انرژی کمتر، آون توستر را به گزینه‌ای مناسب برای پخت و پز روزانه تبدیل کرده است.

راهنمای تبدیل واحدهای دما

هنگام استفاده از آون توستر، یکی از چالش‌های متداول برخورد با دستورالعمل‌هایی است که دمای پخت را با واحد فارنهایت نوشته‌اند، در حالی که بیشتر آون توسترهای موجود در ایران با درجه سانتیگراد درجه‌بندی شده‌اند. در این بخش، روش‌های تبدیل دما و جدول کاربردی آن را بررسی می‌کنم تا دیگر نگران تنظیم نادرست درجه حرارت نباشید.

تبدیل فارنهایت به سانتیگراد

برای تبدیل دمای فارنهایت به سانتیگراد، فرمول مشخصی وجود دارد که با استفاده از آن می‌توان به راحتی تبدیل را انجام داد:

فرمول تبدیل: C = (F − 32) × 5⁄9

در این فرمول، F نشان‌دهنده دمای فارنهایت و C نشان‌دهنده دمای سانتیگراد است. برای روشن‌تر شدن موضوع، با یک مثال پیش می‌رویم:

اگر در دستور پخت پیتزا دمای ۳۵۰ درجه فارنهایت ذکر شده باشد، برای تبدیل آن به سانتیگراد:

1. ابتدا عدد ۳۲ را از دمای فارنهایت کم می‌کنیم: ۳۵۰ – ۳۲ = ۳۱۸
2. سپس عدد حاصل را در ۵ ضرب می‌کنیم: ۳۱۸ × ۵ = ۱۵۹۰
3. در نهایت نتیجه را بر ۹ تقسیم می‌کنیم: ۱۵۹۰ ÷ ۹ = ۱۷۶٫۶۶ که می‌توان آن را ۱۷۷ درجه سانتیگراد در نظر گرفت

بنابراین، دمای ۳۵۰ درجه فارنهایت معادل ۱۷۷ درجه سانتیگراد است.

همچنین اگر بخواهیم دمای سانتیگراد را به فارنهایت تبدیل کنیم، از فرمول زیر استفاده می‌کنیم:

فرمول تبدیل فارنهایت به سانتیگراد: F = (C × 9⁄5) + 32

به عنوان مثال، برای تبدیل ۱۷۷ درجه سانتیگراد به فارنهایت:

1. ابتدا عدد ۱۷۷ را در ۹ ضرب می‌کنیم: ۱۷۷ × ۹ = ۱۵۹۳
2. سپس نتیجه را بر ۵ تقسیم می‌کنیم: ۱۵۹۳ ÷ ۵ = ۳۱۸٫۶
3. در نهایت به آن ۳۲ اضافه می‌کنیم: ۳۱۸٫۶ + ۳۲ = ۳۵۰٫۶ فارنهایت که می‌توان آن را ۳۵۰ درجه فارنهایت در نظر گرفت

برخی منابع روش ساده‌تری را پیشنهاد می‌کنند که در آن برای تبدیل فارنهایت به سانتیگراد، عدد فارنهایت را منهای ۳۲ کرده و سپس بر ۱٫۸ تقسیم می‌کنیم. این روش نیز دقیقاً همان نتیجه را می‌دهد.

جدول کاربردی تبدیل دما

برای راحتی کار و صرفه‌جویی در زمان، جدول زیر دماهای رایج در پخت و پز را به دو واحد فارنهایت و سانتیگراد نشان می‌دهد. همچنین میزان گرمای هر دما و کاربرد آن در پخت غذاهای مختلف ذکر شده است:

طبق بررسی‌ها، اکثر آون توسترها می‌توانند حداکثر به دمای ۴۰۰ تا ۴۵۰ درجه فارنهایت (حدود ۲۰۰ تا ۲۳۰ درجه سانتیگراد) برسند و برخی از مدل‌های پیشرفته‌تر قادر به رسیدن به دمای ۵۰۰ درجه فارنهایت (۲۶۰ درجه سانتیگراد) هستند.

علاوه بر این، برخی تنظیمات ویژه در آون توسترها وجود دارد، مانند تنظیم یخ‌زدایی که معمولاً روی ۱۸۰ درجه فارنهایت (حدود ۸۲ درجه سانتیگراد) تنظیم می‌شود. این دما به آرامی غذای منجمد را گرم می‌کند بدون اینکه آن را بپزد.

با استفاده از این جدول و فرمول‌های تبدیل، می‌توانم بدون نگرانی از دستورالعمل‌های پخت به زبان‌های مختلف استفاده کنم و دمای مناسب را برای هر نوع غذا در آون توستر تنظیم کنم. بنابراین، دیگر لازم نیست نگران تبدیل واحدهای دما باشید؛ کافیست به این جدول مراجعه کنید و دمای مناسب غذای خود را انتخاب کنید.

دمای پخت غذاهای اصلی در آون توستر

تنظیم دقیق درجه حرارت، راز اصلی موفقیت در پخت غذاهای مختلف با آون توستر است. با دانستن دمای مناسب هر غذا، می‌توانم از خامی یا سوختگی آن جلوگیری کنم و طعم دلچسبی به غذاهایم ببخشم.

دمای پخت مرغ در آون توستر

برای پختن مرغ در آون توستر، دمای استاندارد بین ۱۸۰ تا ۲۰۰ درجه سانتی‌گراد مناسب است. این محدوده دمایی کمک می‌کند مرغ کاملاً پخته شود و همزمان آبدار باقی بماند. باید توجه داشت که زمان پخت به نوع قطعات مرغ بستگی دارد؛ برای یک مرغ کامل معمولاً به ۶۰ تا ۹۰ دقیقه زمان نیاز داریم، در حالی که فیله‌ها بین ۲۰ تا ۳۰ دقیقه پخته می‌شوند.

اگر می‌خواهم مرغ بریان تهیه کنم، بهتر است ابتدا توستر را در دمای ۲۰۵ درجه سانتی‌گراد به مدت ۱۰ دقیقه گرم کنم. برای مرغ شکم‌پر در توستر، دمای ۲۰۰ درجه سانتی‌گراد مناسب است و باید حداقل یک ساعت و نیم زمان برای پخت در نظر بگیرم.

دمای پخت ماهی در توستر

دمای پخت انواع ماهی متفاوت است و باید دقت کافی در تنظیم دمای مناسب داشته باشم:

به عنوان یک قاعده کلی، ماهی را در دمای ۲۰۰ درجه سانتی‌گراد به مدت ۱۰ دقیقه به ازای هر ۲٫۵ سانتی‌متر ضخامت می‌پزم. علاوه بر این، زمان پخت بین ۱۲ تا ۱۵ دقیقه متغیر است.

دمای پخت گوشت قرمز

دمای پخت گوشت قرمز به درجه پختگی مورد نظر بستگی دارد. برای گوشت گاو، این موارد را رعایت می‌کنم:

• خام: ۵۲ درجه سانتی‌گراد
• نیمه‌خام: ۶۰ درجه سانتی‌گراد
• متوسط: ۶۶ درجه سانتی‌گراد
• نیمه پخته شده: ۷۱ درجه سانتی‌گراد
• کاملاً پخته شده: ۷۴ درجه سانتی‌گراد

برای گوشت گریل‌شده در توستر، دمای ۱۸۰ درجه سانتی‌گراد مناسب است و بین ۳۰ تا ۴۰ دقیقه زمان می‌برد. البته مدت زمان به ضخامت گوشت بستگی دارد.

دمای پخت لازانیا در توستر

یکی از مزیت‌های پخت لازانیا در آون توستر نسبت به اجاق گاز، زمان کمتر و عدم گرم شدن محیط آشپزخانه است. برای تهیه لازانیا در توستر، این مراحل را دنبال می‌کنم:

1. ابتدا توستر را روی دمای ۱۸۰ درجه سانتی‌گراد گرم می‌کنم.
2. هر دو المنت بالا و پایین را روشن کرده و فن گردش هوا را نیز فعال می‌کنم.
3. حداقل ۵ دقیقه صبر می‌کنم تا فر به دمای دلخواه برسد.
4. زمان پخت را روی ۳۰ دقیقه تنظیم می‌کنم، اما بسته به قدرت دستگاه، ممکن است به ۴۵ دقیقه زمان نیاز داشته باشد.

در منابع دیگر، تنظیمات نرمال برای پخت لازانیا ۳۰ دقیقه در دمای ۱۶۰ درجه سانتی‌گراد ذکر شده است.

دمای پخت نان و شیرینی

پختن نان و شیرینی در آون توستر هنر خاصی است که با تنظیم درست درجه حرارت، نتیجه‌ای شگفت‌انگیز خواهد داشت. برخلاف فر بزرگ، آون توستر فضای کوچک‌تری دارد که بر چگونگی تنظیم دما تأثیر می‌گذارد.

دمای مناسب برای انواع کیک

برای پخت کیک در آون توستر باید به چند نکته مهم توجه کنم. نخست، دمای استاندارد برای پخت اکثر کیک‌ها بین ۱۷۵ تا ۱۸۰ درجه سانتی‌گراد است. نکته مهم اینکه در دستورهای پخت کیک، باید دمای توستر را ۲۰ درجه کمتر از دمای ذکر شده برای فر معمولی تنظیم کنم. مثلاً اگر دستور پخت دمای ۱۷۰ درجه را پیشنهاد کرده، در توستر باید ۱۵۰ درجه را انتخاب کنم.

برای جلوگیری از خشک شدن کیک، بهتر است همزمان با قالب کیک، یک ظرف آب را داخل توستر قرار دهم تا بخار آن مانع از خشک شدن کیک شود. همچنین، در ۳۰ تا ۴۰ دقیقه اول نباید در توستر را باز کنم تا پف کیک نخوابد.

دمای پخت پیتزا در آون توستر

یکی از مزیت‌های پخت پیتزا در آون توستر، وجود فن است که باعث گردش هوای گرم و پخت یکنواخت می‌شود. برای تهیه پیتزای خوشمزه، ابتدا باید توستر را با دمای ۲۰۰ درجه سانتی‌گراد به مدت ۳ تا ۴ دقیقه گرم کنم.

البته در منابع دیگر، دمای ۱۵۰ درجه نیز پیشنهاد شده که بسته به قدرت دستگاه متغیر است. برای پیتزاهای منجمد باید دقت بیشتری به خرج دهم. زمان پخت پیتزا در توستر معمولاً بین ۱۵ تا ۲۰ دقیقه است، اما می‌تواند تا ۳۰ دقیقه هم طول بکشد.

بهتر است ابتدا هر دو المنت بالا و پایین را روشن کنم، سپس برای برشته شدن روی پیتزا، المنت پایین را خاموش و فقط المنت بالا را روشن نگه دارم.

دمای پخت نان خانگی

برای پخت نان در آون توستر باید دما را روی ۲۰۰ درجه سانتی‌گراد و تایمر را روی ۴۰ دقیقه تنظیم کنم. توستر را ۱۰ تا ۱۵ دقیقه قبل از پخت با دمای ۲۰۰ درجه گرم می‌کنم.

نکته مهم اینکه ابتدا فقط المنت پایین را روشن نگه می‌دارم تا نان به خوبی پف کند و فقط در ۵ دقیقه آخر، المنت بالا را هم روشن می‌کنم تا سطح نان طلایی و برشته شود.

برای ایجاد رطوبت در فضای توستر (مخصوصاً برای نان بربری)، می‌توانم یک کاسه فلزی پر از آب جوش را داخل توستر قرار دهم. برای نان بربری، دمای ۲۲۰ درجه سانتی‌گراد مناسب‌تر است.

عوامل مؤثر بر تنظیم دمای آون توستر

عواملی فراتر از تنظیمات دستگاه نیز بر درجه حرارت واقعی آون توستر تأثیر می‌گذارند. در ادامه، سه عامل اصلی که باید هنگام تنظیم دما در نظر بگیرم را بررسی می‌کنم.

تأثیر اندازه و حجم غذا

اندازه و مقدار مواد غذایی تأثیر مستقیمی بر عملکرد آون توستر دارد. آون توسترها به سبب داشتن ظرفیت محدود، نیازمند توجه ویژه به حجم غذا هستند. اگر می‌خواهم یک مرغ کامل را در توستر بپزم، باید فضای کافی برای آن در نظر بگیرم تا حرارت به‌طور یکنواخت به تمام قسمت‌های آن برسد.

در واقع، برای پخت کیک‌های بزرگ باید آن را در چند مرحله درست کنم و قالب را فقط تا نصف پر کنم تا فضای کافی برای پف کردن کیک وجود داشته باشد. همچنین در طول فرآیند پخت، باید حداقل یکبار قالب را بچرخانم تا حرارت به‌طور یکنواخت به تمام قسمت‌های غذا برسد.

حجم زیاد غذا یکی از دلایل اصلی گرم نشدن صحیح آون توستر است. بنابراین همیشه باید متناسب با ظرفیت دستگاه، مقدار مواد غذایی را تنظیم کنم.

نقش ظروف مختلف در انتقال حرارت

انتخاب ظرف مناسب در پخت یکنواخت غذا نقش بسزایی دارد. ظروفی که در آون توستر استفاده می‌کنم باید مقاومت حرارتی بین ۲۰۰ تا ۳۰۰ درجه سانتی‌گراد داشته باشند. ظروف استیل، پیرکس، آلومینیومی، گالوانیزه، قالب‌های فلزی و ظروف تفلون‌دار در توستر قابل استفاده هستند، اما استفاده از ظروف چینی و آرکوپال مجاز نیست.

باید ظروف را تا حد امکان از المنت‌های بالا و پایین دور نگه دارم. قرار دادن یک ظرف کوچک آب جوش در کف توستر می‌تواند از خشک شدن کیک یا نان جلوگیری کند. اگر دیواره ظرف ضخیم باشد، انتقال حرارت کندتر صورت می‌گیرد و نیاز به زمان پخت بیشتری دارد.

تأثیر ارتفاع از سطح دریا بر دمای پخت

ارتفاع از سطح دریا یکی از عوامل مهمی است که اغلب نادیده گرفته می‌شود. در ارتفاعات بالا، آب در دمای پایین‌تری می‌جوشد و این امر بر زمان پخت غذا تأثیر می‌گذارد.

برای غذاهایی که در ارتفاع پایین در کمتر از ۲۰ دقیقه می‌پزند، به ازای هر ۱۰۰۰ متر افزایش ارتفاع باید ۳ دقیقه به زمان پخت اضافه کنم. برای غذاهایی که بیش از ۲۰ دقیقه زمان پخت دارند، این مقدار به ۶ دقیقه افزایش می‌یابد.

در ارتفاعات بالا، علاوه بر افزایش زمان پخت، باید آب بیشتری به غذا اضافه کنم زیرا سرعت تبخیر آب نیز افزایش می‌یابد. همین مسئله است که باعث می‌شود کوهنوردان در ارتفاعات بالا برای پختن غذاهایی مانند تخم مرغ با چالش روبرو شوند.

نتیجه‌گیری

آون توستر با وجود اندازه کوچک، دستگاهی کارآمد برای پخت انواع غذاهاست. تجربه به من نشان داده تنظیم دقیق دما مهمترین عامل موفقیت در استفاده از این وسیله است.

بنابراین باید به نکات کلیدی مانند تبدیل صحیح واحدهای دما، انتخاب دمای مناسب برای هر نوع غذا و عوامل تأثیرگذار بر عملکرد دستگاه توجه کنم. همچنین استفاده درست از المنت‌های بالا و پایین نقش مهمی در پخت یکنواخت و مطلوب غذا دارد.

تجربه به من آموخته که با رعایت اصول اولیه و درک درست از عملکرد آون توستر، می‌توانم از این وسیله برای پخت طیف گسترده‌ای از غذاها استفاده کنم. نتیجه نهایی زمانی رضایت‌بخش خواهد بود که دما را متناسب با نوع غذا، حجم آن و ظرف مورد استفاده تنظیم کنم.

به طور کلی، آون توستر جایگزین مناسبی برای فر بزرگ در پخت‌وپزهای روزمره است و با تسلط بر تنظیم دمای آن، می‌توانم غذاهایی خوشمزه و با کیفیت تهیه کنم.

سوالات متداول

س1. چگونه می‌توانم دمای مناسب برای پخت مرغ در آون توستر را تنظیم کنم؟ برای پخت مرغ در آون توستر، دمای مناسب بین 180 تا 200 درجه سانتی‌گراد است. این محدوده دمایی باعث می‌شود مرغ کاملاً پخته و در عین حال آبدار باقی بماند.

س2. آیا می‌توان از آون توستر برای پخت نان استفاده کرد؟ بله، می‌توان از آون توستر برای پخت نان استفاده کرد. برای پخت نان خانگی، دما را روی 200 درجه سانتی‌گراد تنظیم کنید و زمان پخت را حدود 40 دقیقه در نظر بگیرید.

س3. چه نوع ظروفی برای استفاده در آون توستر مناسب هستند؟ ظروف مناسب برای آون توستر شامل ظروف استیل، پیرکس، آلومینیومی، گالوانیزه، قالب‌های فلزی و ظروف تفلون‌دار هستند. این ظروف باید مقاومت حرارتی بین 200 تا 300 درجه سانتی‌گراد داشته باشند.

س4. چگونه می‌توانم دمای فارنهایت را به سانتی‌گراد تبدیل کنم؟ برای تبدیل دمای فارنهایت به سانتی‌گراد، از فرمول C = (F − 32) × 5⁄9 استفاده کنید. به عنوان مثال، 350 درجه فارنهایت معادل حدود 177 درجه سانتی‌گراد است.

س5. آیا اندازه و حجم غذا بر عملکرد آون توستر تأثیر می‌گذارد؟ بله، اندازه و حجم غذا تأثیر مستقیمی بر عملکرد آون توستر دارد. به دلیل ظرفیت محدود آون توستر، باید حجم غذا را متناسب با اندازه دستگاه تنظیم کنید تا حرارت به طور یکنواخت به تمام قسمت‌های غذا برسد.